Τετάρτη 19 Σεπτεμβρίου 2012

«ΔΩΣΤΕ ΜΟΥ ΤΙΣ ΚΑΡΔΙΕΣ ΣΑΣ»


 
Ο θάνατος χωρίς αμφιβολία έχει μια μοναδική ικανότητα να κάνει και τον πιο σκληρό άνθρωπο να λυγίζει. Ίσως επειδή και μόνο η σκέψη πως κάποια στιγμή, αργά η γρήγορα, θα βρεθεί στην θέση αυτή, τον βάζει μπροστά σε μια πραγματικότητα που όσο δυνατός κι αν είναι, ξέρει πως δεν θα μπορέσει να την αλλάξει. Και ίσως να είναι ο πιο σοφός στίχος ελληνικού τραγουδιού που λέει πως «όλοι στο θάνατο είμαστε ίσοι» επαναλαμβάνοντας το του υμνογράφου της εξοδίου ακολουθίας: «άρα τις εστί βασιλεύς, ή στρατιώτης, ή πλούσιος ή πένης, ή δίκαιος ή αμαρτωλός». Η μόνη πραγματική επί γης δικαιοσύνη, όπου κανένας δεν μπορεί να κάνει «παζάρια» όσο δυνατός, όσο «καταφερτζής», όσο φουσκωμένο κι αν είναι το πορτοφόλι του.  

Ο θάνατος ενός επώνυμου και επιφανούς πολίτη αποτελεί σίγουρα και ένα κοινωνικό γεγονός για την κάθε κοινωνία. Το ίδιο συμβαίνει φυσικά και με το θάνατο ενός Επισκόπου ο οποίος δεν είναι μόνο πνευματικός πατέρας μιας ορισμένης εκκλησιαστικής επαρχίας, αλλά και ένα δημόσιο πρόσωπο το οποίο με βάση την ελληνική νομοθεσία χαίρει του σεβασμού των τοπικών αρχών. Το στρατιωτικό άγημα για την απόδοση τιμών, η μπάντα, οι τοπικοί σύλλογοι, οι μαθητές, οι τοπικοί άρχοντες, οι λόγοι, είναι μερικά από τα στοιχεία που συνθέτουν την εξόδιο ακολουθία ενός Επισκόπου της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ελλάδος. Αυτό ακριβώς που ζήσαμε όσοι ήμασταν παρόντες στις 18 του Σεπτέμβρη στην εξόδιο ακολουθία του Επισκόπου μας, Μητροπολίτου Ιερισσού, Αγίου Όρους και Αρδαμερίου κυρού Νικοδήμου στην Αρναία της Χαλκιδικής. Ιερείς, λαός, επίσημοι, επικήδειοι, όλα κατά πως έπρεπε και ταίριαζε στην περίσταση.

Για εμάς τους κληρικούς όλη η παραπάνω εικόνα δεν είναι κάτι άγνωστο. Συχνά πυκνά το ζούμε και ίσως να έχουμε και λίγο συνηθίσει . Άρα το να εκφωνήσουμε έναν επικήδειο δεν μας είναι ιδιαίτερα δύσκολο. Βάζουμε στη σειρά μερικά βιογραφικά στοιχεία του κεκοιμημένου, μερικά αγιογραφικά και πατερικά χωρία περί του θανάτου και κάπου εκεί τελειώνουμε. Για τους λαϊκούς χριστιανούς μας τα πράγματα είναι πιο δύσκολα. Και στο σημείο αυτό στην εξόδιο ακολουθία του μακαριστού μας Επισκόπου συνέβη κάτι που δεν το βρίσκεις εύκολα. Δύο πολιτικά πρόσωπα, ο Υπουργός Μακεδονίας-Θράκης, Θεόδωρος Καράογλου και ο Δήμαρχος του Δήμου Αρστοτέλους, Χρήστος Πάχτας, όση ώρα εκφωνούσαν τον λόγο τους είχαν ένα μόνιμο κόμπο και μια έκδηλη συγκίνηση που ήταν τόσο μακριά από τον άνοστο και πολλές φορές ξύλινο λόγο των πολιτικών. Μετέφεραν την προσωπική τους σχέση με τον «Δεσπότη» μας, για την αγάπη που τους πρόσφερε χωρίς ίχνος τσιγγουνιάς, στις καλές και στις κακές τους στιγμές, για την συμπαράσταση στους κοινούς αγώνες για το καλό του τόπου.   

Ποιος είναι εκείνος ο κληρικός, όσο υψηλόβαθμος κι αν είναι, που δεν ζήλεψε αυτό τον λυγμό των δύο πολιτικών προσώπων, που είχαν να μοιραστούν εκείνη την ιερή στιγμή ένα κομμάτι της καρδιάς τους, απόδειξη του τι μπορεί να καταφέρει ένας «μικρός το δέμας», αλλά «μέγας» στην προσφορά αγάπης και ταπεινοφροσύνης, όπου ο επισκοπικός του θρόνος δεν έγινε τόπος υπερφίαλης εξουσιαστικής διάθεσης, αλλά τόπος θυσιαστικής προσφοράς προς όλους, ιερείς, μοναχούς, λαϊκούς, άρχοντες, αρχόμενους, πλούσιους, φτωχούς, πατέρας μιας μεγάλης οικογένειας που έκλαψε με ειλικρίνεια και όχι με διάθεση «δήθεν» πένθους, γιατί αυτός ο Νικόδημος κατάφερε να γίνει  πατέρας και όχι άρχοντας ή αφέντης, ώστε μικροί και μεγάλοι να του δώσουν την καρδιά τους, όπως τους το είχε ζητήσει τότε πριν τριάντα δύο χρόνια, όταν για πρώτη φορά η πρόνοια του Θεού τον έφερνε εκεί, στην Χαλκιδική των αγίων και των ηρώων.

Ας είναι η μνήμή του αιωνία και ας εύχεται για την προκοπή όλων μας!!!   

 

π. Ιουστίνος Κεφαλούρος

18 Σεπτεμβρίου 2012

Παρασκευή 7 Σεπτεμβρίου 2012

ΑΝΕΒΑΙΝΟΝΤΑΣ ΤΟ ΜΟΝΟΠΑΤΙ ΤΗΣ ΠΙΣΤΗΣ


Η επίσκεψη στο νησί της Μεγαλόχαρης την Τήνο είναι κάθε φορά μια μοναδική εμπειρία. Από τις πρώτες ακόμη στιγμές στο λιμάνι του νησιού ένας άλλος αέρας έρχεται να αλλάξει την διάθεση του προσκυνητή – επισκέπτη. Όλες τις εποχές του χρόνου ο ναός της Παναγιάς στέκει εκεί στην κορυφή του λόφου σαν να θέλει να αγκαλιάσει όχι μόνο όσους πήραν την απόφαση να φτάσουν κοντά της, αλλά και όλους εκείνους που στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα την επικαλούντε νυχθημερόν στις παρακλήσεις , στις δεήσεις και στις προσευχές τους. Ρίγος σε διαπερνά καθώς η ματιά σου πέφτει επάνω στους δεκάδες προσκυνητές που πήραν την απόφαση να πραγματοποιήσουν το τάμα τους ανεβαίνοντας γονατιστοί το μονοπάτι που οδηγεί στην εκκλησιά της Μεγαλόχαρης. Στέκεσαι και συλλογίεσαι πόση δύναμη να έχει αυτή η πίστη που κάνει αυτές τις ευλογημένες ψυχές να αψηφούν τον κόπο και πολλές φορές και τα χρόνια που βαραίνουν τους ώμους τους και να συνεχίζουν με τον ιδρώτα και τα δάκρυα τους να ποτίζουν το δέντρο της πίστης που εκεί που νομίζεις πως πάει να ξεραθεί ή ακόμη χειρότερα πως ετοιμάζοντε κάποιοι να το κόψουν, εκεί θεριεύει και ψηλώνει ακόμη περισσότερο σαν να θέλει να αγγίξει τον ουρανό και να ομολογήσει πως «ζει Κύριος ο Θεός».

Γυναίκες οι περισσότερες που με τα γόνατα ανεβαίνουν προς το ναό της Μεγαλόχαρης. Ίσως γι΄ αυτό το λόγο στην κορυφή της διαδρομής ένα άγαλμα μιας ανώνυμης γυναίκας, μαντηλοφορεμένης, χωρίς χαρακτηριστικά στο πρόσωπο, μάλλον γιατί ο καλλιτέχνης θέλησε να περιγράψει πως η πίστη, η ελπίδα και ο πόνος δεν έχουν ηλικία, χρώμα, ακόμη-ακόμη δεν έχει ούτε και θρησκεία. Ταυτίζεται η γυναικεία φύση με αυτό το πρόσωπο της Παναγίας, της Μάνας που ένιωσε τον πόνο του μονάκριβου της στα τρίσβαθα της ψυχής της, ανίκανη να αλλάξει την πορεία της Ιστορίας της ανθρωπότητας που ήθελε την υπέρτατη θυσία του αμνού του Θεού.

Είναι όμως και η κάθε γωνιά του νησιού προέκταση αυτής της ευλογημένης πνοής της Παναγίας η οποία σκορπίζει παντού τη γαλήνη και την ηρεμία , τόσο στα έμψυχα όσο και στα άψυχα. Λευκά ξωκλλήσια σκαρφαλωμένα στις πλαγιές των λόφων, δίπλα σε πανέμορφα κυκλαδίτικα σπίτια και περιστεριώνες, ζωγραφίζουν έναν πίνακα που αγγίζει το φανταστικό, σαν σε παραμύθι που έχει μέσα του όλα εκείνα τα στοιχεία που μπλέκουν το πραγματικό με το φανταστικό. Το αιγαιοπελαγίτικο γαλάζιο της θάλασσας, το απολλώνιο φως του ήλιου που χρυσίζει την κάθε σπιθαμή της γης, τα νοικοκυρεμένα περιβόλια με τα κάθε λογής δέντρα, τα φορτωμένα με τους καρπούς τους, δωρεά της αγάπης του Θεού στα πλάσματα του σε κάνουν σε κάθε βήμα να δοξολογείς και να σκέφτεσαι πως πράγματι αυτός ο τόπος που λέγεται Ελλάδα είναι τόπος ευλογημένος τον οποίο φύλαξε ο Θεός για τα γεράματα του, όπως περιγράφουν οι Ρώσοι μοναχοί την Ελλάδα. Όταν ο Θεός λέει μοίραζε στα έθνη τις πατρίδες τους, τελευταίοι έφτασαν οι Έλληνες, όταν πια είχαν τελιώσει όλα τα εδάφη. Ο Θεός τους κοίταξε με συμπάθεια και τους ρώτησε γιατί άργησαν να έρθουν κι εκείνοι προσπάθησαν να δικαιολογηθούν λέγοντας πως ξεχάστικαν στη διαδρομή γιατί φιλοσοφούσαν, θεολογούσαν και Τον δοξολογούσαν. Τότε κι ο Θεός που τους λυπήθηκε και δεν ήθελε να τους αφήσει χωρίς πατρίδα τους είπε να πάνε να ζήσουν σέναν τόπο τον οποίο κράτησε ο ίδιος  για τα γεράματα Του και όταν έρθει εκεινη η ώρα που θα νιώσει πως πρέπει να πάει να ξαποστάσει θα πάει να μείνει μαζί με τους για να του κρατάνε συντροφιά με την φιλοσοφία και τη θεολογία τους. Αυτή είναι η Ελλάδα μας.

Είναι όμως και τόσα άλλα που κάνουν το νησί της Τήνου τόσο ιδιαίτερο και μοναδικό. Ο τουρισμός δεν κατάφερε να αλλοιώσει το πρόσωπο των κατοίκων, όπως στα άλλα κυκλαδονήσια και οι οποίοι συνεχίζουν να δουλεύουν τη γη, να παλεύουν με τους αέρηδεν όπως έκαναν και οι πρόγονοι τους, ώστε σε κάθε γωνιά του νησιού να μπορείς να γευτείς όλα εκείνα τα τοπικά παραδοσικά προϊόντα που μοσχοβολάνε από αγνότητα, μεράκι και φρεσκάδα. Αυτή είναι η Τήνος, το νησί της Μεγαλόχαρης, όπου ώρες ατέλειωτες θα χρειαζόταν να γράφει κανείς χωρίς πάλι να καταφέρει ούτε στο ελάχιστο να περιγράψει αυτό που μόνο τα μάτια του σώματος και της ψυχής μπορούν να νιώσουν αντικρίζοντας την τόση ομορφιά!    

Παραμονή της γιορτής του Γενεσίου της Θεοτόκου-Τήνος 2012

π. Ιουστίνος Κεφαλούρος